سرطان روده بزرگ و کوچک را بانام سرطان کورولکتار نیز می‌شناسند. این بیماری یکی از شایعترین انواع سرطان در سراسر جهان است. تشخیص سرطان روده در مراحل اویه بسیار مهم است. روده بزرگ و کوچک بخش‌های انتهایی دستگاه گوارش هستند. این ارگان‌ها وظیفه جذب آب و مواد مغذی را برعهده دارند.

سرطان روده زمانی شکل می‌گیرد که سلول‌های روده به سلول‌های سرطانی تبدیل شوند. این سلول‌ها می‌توانند بسرعت رشد کرده و به سایر نقاط بدن حمله کنند. این اتفاق بیشتر در روده بزرگ می‌افتد بطوریکه تنها 10 درصد از موارد تشخیص سرطان روده به روده کوچک تعلق دارد.

سرطان روده بزرگ می‌تواند خطرناک باشد. اما اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، قابل درمان است. غربالگری سرطان روده بزرگ بهترین راه برای تشخیص زودهنگام این بیماری است. غربالگری می‌تواند به شناسایی پولیپ‌ها که رشد غیر سرطانی دارند و می‌توانند به سرطان تبدیل شوند، کمک کند.

در سال 2020 حدود 10 ملیون نفر به این بیماری مبتلا شدند. سرطان روده در کنار سرطان معده یکی از شایعترین انواع سرطان در نیاست و سالانه حدود 7 میلیون نفر را به کام مرگ می‌کشاند. بیشترین تعداد تشخیص سرطان روده در ایالات متحده، چین، هند، ژاپن و برزیل ثبت می‌گردد.

در ایران نیز این بیماری را بعنوان چهارمین سرطان شایع می‌شناسند. در سال 1400 حدود 15000 هموطن به این سرطان مبتلا شدند و امار مرگ و میر ناشی از آن نیز سالانه حدود 8000 نفر اعلام شده‌است. بیشترین آمار مبتلایان نیز به ترتیب به استان‌های تهران، اصفهان، فارس و کرمان تعلق دارد.

دلایل ابتلا به سرطان روده

پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بیشتر سرطان های روده بزرگ می شود.

به طور کلی، سرطان روده بزرگ زمانی شروع می شود که سلول های سالم در کولون تغییراتی (جهش) در DNA خود ایجاد کنند. DNA یک سلول شامل مجموعه ای از دستورالعمل هاست که به سلول می گوید چه کاری انجام دهد.

سلول های سالم به روشی منظم رشد و تقسیم می شوند تا عملکرد طبیعی بدن شما حفظ شود. اما وقتی DNA سلولی آسیب می‌بیند و سرطانی می‌شود، سلول‌ها به تقسیم خود ادامه می‌دهند – حتی زمانی که سلول‌های جدید مورد نیاز نباشد. با تجمع سلول ها، تومور تشکیل می دهند.

با گذشت زمان، سلول‌های سرطانی می‌توانند رشد کرده و به بافت‌های طبیعی اطراف حمله کنند و آن‌ها را از بین ببرند. و سلول‌های سرطانی می‌توانند به قسمت‌های دیگر بدن بروند تا در آنجا رسوب ایجاد کنند (متاستاز).

رابطه سرطان روده با سن

اگرچه همانطور که گفتیم دلیل ابتلا به سرطان روده بطور کامل مشخص نیست. با اینحال این سرطان در سنین بالا بسیار شایع‌تر است. دلیل آن هم حجم بیشتر آسیبی است که به روده سالمندان نسبت به جوان‌تر‌ها وارد شده‌است. همچنین در سنین بالاتر امکنا ایجاد پلیپ در روده نیز افزایش می‌یابد. پولیپ‌ها اجتماعات سلولی در روده‌ هستند که می‌توانند سرطانی شوند.

مشکل دیگر افزایش تغییرات و جهش‌های ژنتیکی روده در سنین بالاست. این تغییرات ژنی ممکن است تحت عوامل بسیار زیادی نظیر رژیم غذایی نامناسب، سیگار، عفونت و … باعث ابتلا به سرطان روده می‌شوند. ازطرف دیگر سیستم ایمنی بدن نیز نسبت به سابق توان مقابله با تهدیدات را ندارد. سلول‌های ایمنی بدن به مرورزمان آسیب می‌بینند و کارایی خود را از دست می‌دهند. همچنین با افزایش سن تولید و ترمیم سلول‌های ایمنی بسیار کند می‌گردد.

چاقی و اضافه وزن چه تاثیری بر سرطان دارد؟

چاقی از طریق ایجاد التهاب در روده بزرگ، بر DNA تاثیر می‌گذارد. این تاثیر نیز می‌تواند از عوامل ابتلا به سرطان روده باشد.همچنین برخی هورمون‌هایی که در اثر چاقی ترشح می‌شوند سرطان روده ایجاد می‌کنند. اضافه وزن سیستم ایمنی بدن را نیز دچار مشکل می‌کند. این کاهش قدرت سیستم دفاعی بدن در مقابل سرطان روده و سایر بیماری‌ها به دلایل زیر رخ می‌هد:

• مزمن شدن التهاب ایجاد شده تحت تاثیر چاقی سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند زیرا بدن را حتی در زمانی که نیازی نیست در حالت دفاعی قرار می‌دهد.
• اضافه وزن به مرور بدن را نسبت به انسولین مقاوم می‌کند. این مقاومت قند خون را ناتراز می‌کند.
• چاقی نیز مانند افزایش سن تاثیر منفی بر تعداد و عملکرد سلول‌های ایمنی بدن دارد.

چاقی می تواند با افزایش ترشح هورمون هایی مانند انسولین، اینترلوکین ۶ و فاکتور رشد شبه انسولین ۱ (IGF-1) باعث ایجاد سرطان روده شود. این هورمون ها می توانند باعث التهاب و آسیب DNA شوند که می تواند منجر به رشد پولیپ شود، که رشد های کوچکی در روده هستند که می توانند سرطانی شوند.

هورمون‌های موثر در ابتلا به سرطان روده

سرطان روده یکی از شایع‌ترین انواع سرطان‌ها در سطح جهانی است و عوامل متعددی در بروز آن نقش دارند. یکی از این عوامل، هورمون‌ها هستند که تأثیرات قابل توجهی بر روی رشد و توسعه سلول‌های سرطانی دارند. در این مقدمه، به بررسی هورمون‌های مؤثر در ابتلا به سرطان روده خواهیم پرداخت و نقش آن‌ها در فرآیندهای بیولوژیکی و متابولیکی بدن را تحلیل خواهیم کرد. همچنین، ارتباط بین تغییرات هورمونی و بروز این نوع سرطان، به ویژه در افراد با سابقه خانوادگی یا شرایط خاص، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. درک این روابط می‌تواند به شناسایی راهکارهای پیشگیری و درمان مؤثرتر کمک کند و آگاهی بیشتری از عوامل خطر مرتبط با سرطان روده فراهم آورد.

هورمون انسولین و سرطان معده

انسولین هورمونی کلیدی است که به بدن کمک می‌کند تا قند خون را پردازش کند و انرژی لازم را تأمین کند. این هورمون نقش مهمی در متابولیسم گلوکز دارد و به تنظیم سطح قند خون کمک می‌کند. با این حال، زمانی که بدن نسبت به انسولین حساس نباشد، وضعیت به نام مقاومت به انسولین ایجاد می‌شود. در این حالت، سلول‌ها نمی‌توانند به درستی از انسولین استفاده کنند و قند خون به طور غیرطبیعی بالا می‌رود.

روند مقاومت به انسولین می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. یکی از این عواقب، التهاب مزمن در بدن است. این التهاب می‌تواند به آسیب DNA منجر شود و فرآیندهای سلولی را مختل کند. آسیب DNA یکی از عوامل کلیدی در بروز سرطان‌ها، از جمله سرطان روده، به شمار می‌آید. در نتیجه، التهاب و آسیب‌های ناشی از مقاومت به انسولین می‌توانند به رشد پولیپ‌ها در روده منجر شوند.

پولیپ‌ها، توده‌های غیرطبیعی هستند که می‌توانند در روده بزرگ شکل بگیرند و در صورت عدم کنترل، ممکن است به سرطان روده تبدیل شوند. بنابراین، درک ارتباط بین انسولین، مقاومت به انسولین و التهاب می‌تواند به شناسایی عوامل خطر مرتبط با تشخیص سرطان روده کمک کند. این اطلاعات می‌تواند به توسعه راهکارهای پیشگیری و درمان مؤثرتر برای افرادی که در معرض خطر هستند، منجر شود.

اینترلوکین ۶

اینترلوکین ۶ (IL-6) هورمونی است که به عنوان یک سیتوکین شناخته می‌شود و در پاسخ به التهاب در بدن ترشح می‌شود. این هورمون نقش مهمی در سیستم ایمنی دارد و به تنظیم پاسخ‌های التهابی کمک می‌کند. با این حال، زمانی که سطح اینترلوکین ۶ به طور غیرطبیعی بالا باشد، می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی به همراه داشته باشد.

سطح بالای اینترلوکین ۶ می‌تواند منجر به التهاب مزمن شود. التهاب مزمن یک وضعیت پایدار است که در آن بدن به طور مداوم در حالت التهابی قرار دارد. این وضعیت می‌تواند به آسیب بافتی و اختلال در عملکرد سلول‌ها منجر شود. به ویژه، التهاب مزمن می‌تواند به تغییرات ژنتیکی در سلول‌ها منجر شود که یکی از عوامل خطر برای تشخیص سرطان روده به شمار می‌آید.

تحقیقات نشان داده‌اند که افزایش سطح اینترلوکین ۶ با بروز پولیپ‌ها و تومورهای روده‌ای مرتبط است. این پولیپ‌ها می‌توانند به مرور زمان به سرطان روده تبدیل شوند. بنابراین، درک نقش اینترلوکین ۶ در فرآیندهای التهابی و تأثیر آن بر روی سلامت روده بسیار مهم است.

کنترل سطح اینترلوکین ۶ و مدیریت التهاب مزمن می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده کمک کند. این اطلاعات می‌تواند به توسعه استراتژی‌های پیشگیری و درمان مؤثرتر برای افرادی که در معرض خطر هستند، منجر شود. به این ترتیب، شناسایی و بررسی اینترلوکین ۶ به عنوان یک عامل خطر بالقوه در تشخیص سرطان روده می‌تواند در بهبود سلامت عمومی مؤثر باشد.

تاثیر هورمون فاکتور رشد شبه انسولین ۱ (IGF-1) بر سرطان روده

فاکتور رشد شبه انسولین ۱ (IGF-1) هورمونی است که به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود و نقش مهمی در رشد و تکثیر سلول‌ها دارد. این هورمون به ویژه در فرآیندهای رشد بافت‌ها و سلول‌ها مؤثر است. IGF-1 به سلول‌ها سیگنال می‌دهد که چگونه و چه زمانی رشد کنند.

با این حال، سطح بالای IGF-1 می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. زمانی که سطح این هورمون به طور غیرطبیعی افزایش یابد، می‌تواند باعث رشد بیش از حد سلول‌ها شود. این رشد غیرقابل کنترل می‌تواند به تشکیل تومورهای سرطانی منجر شود. در واقع، تحقیقات نشان داده‌اند که افزایش سطح IGF-1 با بروز انواع مختلف سرطان، از جمله سرطان روده، مرتبط است.

رشد بیش از حد سلول‌ها در روده می‌تواند به ایجاد پولیپ‌ها منجر شود. این پولیپ‌ها، که توده‌های غیرطبیعی در دیواره روده هستند، در صورت عدم کنترل می‌توانند به سرطان روده تبدیل شوند. بنابراین، درک نقش IGF-1 در فرآیندهای رشد سلولی و ارتباط آن با تشخیص سرطان روده بسیار مهم است.

مدیریت سطح IGF-1 و کنترل عوامل مؤثر بر افزایش آن می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده کمک کند. به این ترتیب، شناسایی IGF-1 به عنوان یک عامل خطر بالقوه در تشخیص سرطان روده می‌تواند به توسعه راهکارهای پیشگیری و درمان مؤثرتر برای افرادی که در معرض خطر هستند، منجر شود. این اطلاعات می‌تواند به بهبود سلامت عمومی و کاهش شیوع سرطان روده کمک کند.

انواع تومور سرطانی در روده

تا اینجا به بررسی عوامل مهم و هورمون‌هایی که در ابتلا و تشخیص سرطان روده نقش دارند، پرداخته‌ایم.  آگاهی از انواع تومورهای سرطان روده و روش‌های تشخیص آن‌ها می‌تواند به شناسایی زودهنگام و درمان مؤثرتر این بیماری کمک کند. تشخیص به موقع می‌تواند شانس بهبودی را به طور قابل توجهی افزایش دهد و به بیماران کمک کند تا زندگی سالم‌تری داشته باشند. حالا می‌خواهیم به انواع تومورهای سرطان روده و روش‌های تشخیص آن‌ها بپردازیم.

• آدنوکارسینوم: شایع‌ترین نوع سرطان روده بزرگ است. سلول‌های اپیتلیوم که پوشش داخلی روده بزرگ را تشکیل می‌دهند، این سرطان را ایجاد می‌کنند. این سلول‌ها مسطح هستند و وظیفه پوشاندن سطوح داخلی و خارجی بدن را بر عهده دارند. وظیفه دیگر آنها مقاومت در مقابل عفونت، جذب مواد مغذی و دفع مواد زائد است. سلول‌های اپیتلیوم به طور مداوم در حال تقسیم و جایگزینی هستند تا آسیب‌ها را ترمیم کنند و سطح بدن را سالم نگه دارند. بااینحال گاهی خود این سلول‌ها دردسر ایجاد می‌کنند. تغییرات DNA رشد و تکثیر آنها را غیر قابل کنترل می‌کند. این افزایش تعداد و اندازه غده سرطانی را تشکیل می‌دهد. این سلول‌ها ممکن است به دیواره معده حمله کنند و یا از آن جداشده و در بدن پخش شوند.
• لنفوم: سرطانی است که از سلول‌های لنفاوی که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند، ایجاد می‌شود. این سلول‌ها نیز براثر شرایط خاص دچار تکثیر و رشد غیر قابل کنترل می‌گردند. محققان هنوز بطور قطعی دلیل این عصیان را نمی‌دانند. اما آنچه تاکنون مشخص شده است، سن، ژنتیک و سبک زندگی در تشکیل شدن یا نشدن این غده در روده موثر است. همچنین قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند آفت کش‌ها و یا عواملی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کنند نیز در ایجاد این توده در روده نقش دارند.
• سارکوما: سرطانی است که از سلول‌های بافت همبند که بافت‌های نرم بدن را تشکیل می‌دهند، ایجاد می‌شود. این نوع غده سرطانی بسیار نادر است و بیشتر در کودکان و یا افراد بالای 65 سال رخ می‌دهد.

سوالات متداول در مورد سرطان روده

سوالات زیر پرتکرارترین مواردی هستند که از همکاران ما در مورد تشخیص سرطان روده پرسیده می‌شوند. اگر سوال دیگری دارید لطفا حتما با ما تماس بگیرید.

بیشتر بخوانید: