بیماری کبد چرب یک اصطلاح کلی برای طیف وسیعی از بیماری های کبدی است. همانطور که از نام آن پیداست، مشخصه اصلی آن چربی بیش از حد ذخیره شده در سلول های کبدی است. این بیماری به طور فزاینده ای در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای غربی رایج است. در ایالات متحده، این شایع ترین شکل بیماری مزمن کبدی است که حدود یک چهارم جمعیت را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابر این بهتراست آزمایش کبد چرب در مشهد را همراه با سایر آزمایشات چکاپ پزشکی در برنامه سلامت خود قرار دهیم.
اگر می خواهید از سلامت خود اطمینان یابید هم اکنون برای نمونه گیری در منزل در مشهد با ما تماس بگیرید.
جدول محتوا
آمار مبتلایان کبد چرب در ایران
۳۰ درصد جمعیت عمومی ایران مبتلا به کبد چرب متابولیک و ۳ درصد جمعیت نیز مبتلا به هپاتیت ناشی از نوع متابولیک هستند
همچنین شمار مبتلایان فیبروز کبد / سیروز جبران شده ناشی از کبد چرب متابولیک در ایران، طی سه دهه گذشته، دو برابر و شمار مبتلایان سیروز کبد / سیروز جبران نشده ناشی از کبد چرب متابولیک، سه برابر شده است. سالانه ۵۴۰۰ نفر در ایران، بر اثر ابتلاء به سیروز کبد پیشرفته / جبران نشده، فوت میکنند که متأسفانه ۶۴ درصد مرگهای ناشی از سیروز پیشرفته در ایران، زیر ۷۰ سال و ۲۲ درصد زیر ۵۰ سال هستند.
دکتر رضا ملک زاده، رئیس انجمن متخصصین گوارش و کبد ایران در مصاحبه با همشهری آنلاین
کبد چرب یعنی چه؟
این بیماری به دلیل ذخیره چربی اضافی در این عضو حیاتی بدن ایجاد می شود. عموما در حالتی اتفاق می افتد که 5 تا 10 درصد وزن این ارگان را را چربی تشکیل دهد.(منبع) اکثر افراد هیچ علامتی ندارند و مشکلات جدی برای آنها ایجاد نمی کند. اگرچه در برخی موارد می تواند منجر به آسیب کبدی شود. خبر خوب این است که شما اغلب می توانید با تغییر سبک زندگی از آن پیشگیری کنید یا حتی آن را معکوس کنید.
آیا این بیماری خطرناک است؟
در بیشتر موارد، بیماری این عارضه کبدی هیچ مشکل جدی ایجاد نمی کند یا مانع از عملکرد طبیعی کبد شما نمی شود. اما برای 7 تا 30 درصد افراد مبتلا به این بیماری، بیماری کبد چرب با گذشت زمان بدتر می شود. به همین دلیل آزمایش کبد چرب در مشهد بطور دوره ای بسیار مهم است. این مشکل طی سه مرحله پیشرفت می کند:
- کبد شما ملتهب (متورم) می شود که به بافت آن آسیب می رساند. این مرحله استئاتوهپاتیت نامیده می شود.
- بافت اسکار در جایی تشکیل می شود که کبد شما آسیب دیده است. این فرآیند فیبروز نامیده می شود.
- بافت اسکار گسترده جایگزین بافت سالم می شود. در این مرحله، سیروز کبدی دارید.
انواع این عارضه کبدی بر اساس منشا
پزشکان این بیماری را با توجه به منشا ابتلا به دو دسته تقسیم می کنند:
کبد چرب الکلی
این بیماری در مراحل ابتدایی کاملا قابل پیشگیریست. در مراحل اولیه هرزمان مصرف الکل کم یا قطع شود عارضه نیز متوقف می شود. اما متاسفانه در صورت گسترش می تواند به مشکلات زیر ختم شد:
- کبد بزرگ شده: همیشه علائمی ایجاد نمی کند، اما ممکن است در سمت راست بالای شکم درد یا ناراحتی داشته باشید.
- هپاتیت الکلی: این تورم در کبد است که میتواند باعث تب، حالت تهوع، استفراغ، درد شکم و زردی (پوست و چشمهای مایل به زرد) شود.
- سیروز الکلی: این تجمع بافت اسکار در کبد شما است. می تواند علائمی مشابه هپاتیت الکلی به علاوه ایجاد کند:
- انباشته شدن مقدار زیادی مایع در شکم شما (پزشک آن را آسیت می نامد)
- فشار خون بالا در کبد
- خونریزی در بدن شما
- سردرگمی و تغییر در رفتار
- طحال بزرگ شده
- نارسایی کبد که می تواند کشنده باشد.
عموما مصرف لجام گسیخته الکل در مرحله اول بیماری کبد چرب ایجاد می کند. سپس می تواند بدتر شود و به هپاتیت الکلی تبدیل گردد. در صورت اهمیت ندادن به شناسایی و درمان با گذشت زمان، ممکن است به سیروز الکلی نیز تبدیل شود. به همین دلیل بسیار مهم است که آزمایشات چکاپ و آزمایش کبد چرب در مشهد را جدی بگیرید.
کبد چرب غیر الکلی
مبتلایان به این عارضه نیز به دو بخش تقسیم می شوند:
کبد چرب غیر الکلی ساده: به این معناست که شما در این ارگان چربی دارید. اما این چربی به سلول ها آسیب نزده و یا التهابی ایجاد نکرده است. در این صورت احتمالا مشکلی برای شما بوجود نیاید و بیماری پیشرفتی نداشته باشد.
NASH: این مرحله برعکس مورد بالا بسیار خطر ناک است. اگر به موقع شناسایی و متوقف نشود می تواند با عث بروز بیماری های بسیار وخیم تر و کشنده ای شود.
تشخیص و آزمایش کبد چرب در مشهد
همانطور که گفتیم این بیماری در بسیاری از موارد خود را نشنا نمی دهد. پزشک شما ممکن است از روش های مختلفی برای تشخیص این عارضه در بدن شما استفاده کند:
- شرح حال بیمار: مورد مصرف الکل شما سوال خواهد کرد. این اطلاعات می تواند به پزشک شما کمک کند تا تشخیص دهد که آیا شما ALD یا NAFLD دارید، بنابراین صادق باشید. پزشکان در مورد داروها، مصرف الکل، و سوابق بیماری ها از شما می پرسند.
- معاینه بدنی: پزشک شما را وزن می کند و بدن شما را برای علائم مشکلات کبدی مانند بزرگ شدن کبد یا یرقان بررسی می کند.
- آزمایشات خون: این می تواند نشان دهد که آیا شما دارای سطوح بالایی از آنزیم های کبدی مانند آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) هستید یا خیر. اگر چنین است، ممکن است کبد شما مشکل داشته باشد. شما می توانید اطلاعات بیشتر را اینجا ببینید.